Ονομαστικοί κατάλογοι γεωργών των χωριών του Δήμου Σπερχειάδας κατά το 1856
Παρατίθεται αλληλογραφία από το φάκελο 1119, ΓΕΝΙΚΑ.ΑΡΧΕΙΑ του ΚΡΑΤΟΥΣ. «Εθνικά Κτήματα», όπου το Υπουργείο κατηγορεί τους Νομάρχες και Δημάρχους διότι καθυστερούν να τους στείλουν τους πίνακες των γεωργών.
Προικοδοτήσεις
Την ίδια σχεδόν περίοδο 1856, το Υπουργείου των οικονομικών, βλέποντας πως ο υιοθετηθείς νόμος του 1846 περί «παραχωρήσεως «ἐθνικῶν γαιῶν εἰς τοὺς φαλαγγίτας», όταν διαπίστωσε πως το ζήτημα των εκ προικοδοτήσεων Φαλαγγιτών δεν προχωράει, στέλνει αυστηρές εγκυκλίους προς τους Νομάρχες. Οι Νομάρχες με τη σειρά τους διαβιβάζουν αυτές προς τους Δημάρχους, με την επισήμανση, να σπεύσουν όσο το δυνατόν ταχύτερο και να φροντίσουν να ανακοινωθεί η διάταξη του Νόμου εκ Προικοδοτήσεων των φαλαγγιτών στις εκκλησίες των χωριών, επί τρείς συνεχόμενες Κυριακές. Οι πάρεδροι των χωριών με τη σειρά τους, να συντάξουν και στείλουν προς τους Δημάρχους έγγραφη βεβαίωση για την εκτέλεσης της εντολής
Ο δήμαρχος Μακρακώμης διαβιβάζει:
“Αριθ. Πρωτ.331-201 ( φακ.1118)
Εν Βαρυμπόπη τη 25 Μαρτίου 1856
Προς Νομαρχίαν Φθιώτιδος
«Περί Δημοσιεύσεως του Νόμου περί των εκ προικοδοτήσεως Καθυστερούντων»
Συμμορφούμενοι με την ανωτέρω διαταγήν σας ως τα προδιατεταγμένα, σας ειδοποιούμεν ότι το φύλλο το υπό αριθμό 37 της εφημερίδας της Κυβερνήσεως δεν μας απεστάλη, ως αποδεικνύεται γενομένης ερεύνης εκ των υπαρχόντων λοιπών φύλλων, τα οποία ερευνήσαντες μετ’ ακριβείας εύρωμεν ότι, μας καθυστερούνται εισέτι και τα υπ’ αριθ, 18, 30, 45 και 46 φύλλα.
Σας ειδοποιούμεν επομένως ότι δημοσιεύσαμεν προσήκοντως τα διά της υπό αριθμό 1008 διαταγής και αποσταλλέντα αντίτυπα του περί ου Νόμου και συγχρόνως σας διευθύνομεν τας περί τούτου αποδείξεις προς γνώσιν σας διά τα περαιτέρω.
Υπογραφή Ο Δημαρχιακός Πάρεδρος”
Η Νομαρχία, επιστρέφει το παραπάνω έγγραφο με την παρακάτω επισήμανση, καταχωρημένη επί του ιδίου εγγράφου, ως καταωτέρω:
«Σας προσκαλούμεν να μας πέμψετε άνευ ελαχίστης καθυστερήσεως αποδείξεις των παρέδρων περί της δημοσιεύσεως του Νόμου περί των εκ προικοδοτήσεως καθυστερούντων. Και ενδεχομένης ολιγωρίας θέλομεν προσάψει αυστηράν τιμωρίαν
Λαμία τη 31 Μαρτίου 1856
Ο Νομάρχης»
Οι πάρεδροι με τα το πέρας των ανακοινώσεων επί τρεις Κυριακές, συνέταξαν και απέστειλαν προς τους Δημάρχους πανομοιότυπες βεβαιώσεις, όπως το παρακάτω δείγμα.
«Βεβαιούμεν οι υπογραμμένοι. Ο Πάρεδρος και ο εφημέριος του χωριού Γιαννιτσούς ότι ελάβομεν την υπό αριθμό 201 διαταγήν του κ. Δημάρχεύοντος Μακρακώμης εν ης και αντίτυπα του από 12 Αυγούστου π.ε 1855 Νόμου περί των καθυστερούντων εκ προικοδοτήσεως και της υπό αριθμόν 48130 εγκυκλίου του Υπουργείου οικονομικών των περιεχόμενων των οποίων και δημοσιεύσαμε δι΄ αναγνώσεως επί εκκλησίας επί τρεις συνεχώς Κυριακάς και εις ένδειξιν
Εν Γιαννιτσού τη 25 Φεβρουαρίου 1856
Ο Εφημέριος Ο Πάρεδρος
Αναγνώστης (δυσανάγνωστο)»
Ο Νομάρρχης Φθιώτιδος, αφού συγκέντρωσε από τους Δήμους του Νομού, τους καταλόγους και τις αποδείξεις των παρέδρων των χωριών, με το πιο κάτω καταχωρημένο έγγραφο διαβιβάζει τους καταλόγους των γεωργών των Δήμων και με τις συνημμένες αποδείξεις των ανακοινώσεων, προς:
«Αριθ. 3157 Προς το επί των οικονομικών Υπουργείον
Εν Λαμία τη 8 Απριλίου 1856
Θέμα: Περί δημοσιεύσεως του Νόμου των εκ προικοδοτήσεων καθυστερούντων
Σχετικώς με την από 21 Ιανουαρίου ε.ε και υπό αριθμό 629 αναφοράν μας. αποστέλομεν εγκλείστως τας αποδείξεις της δημοσιεύσεως του Νόμου περί των καθυστερούντων εκ προικοδοτήσεως συνοδευομένας με τας εκθέσεις των Δημοτικών αρχών και με περιληπτικόν πίνακα κατά την απαίτησιν των υπό αριθμόν 48130 οδηγιών του Υπουργείου. Φέρομεν δε την παρατήρησιν ότι το υπό αριθμόν 37 φύλλο της εφημερίδας της Κυβερνήσεως, μόλις προ ολίγων ημερών ευρέθη εντός του παλαιού αρχείου της Νομαρχίας μη διανεμηθέν εις τας Δημοτικάς αρχάς εγκαίρως
Ευπειθέστατος
Ο Νομάρχης Φθιώτιδος και Φωκίδος»
Τα παραπάνω καταχωρημένα έγγραφα, είναι μόνο ένα μικρό δείγμα μέσα από τα Γενικά Αρχεία του κράτους και αφορούν τις ενέργειες των κρατικών Αρχών.
Πρέπει να τονιστεί πάντως, ότι παρά τις όποιες και φιλότιμες προσπάθειες και τον όγκο αλληλογραφίας που ανταλλάχθηκε, μεταξύ υπηρεσιών και πολιτών, πολύ λίγα εφαρμόσθηκαν και ας λιμοκτονούσε ο λαός «Κατά μία άποψη, σύμφωνα με τους νόμους που εκδόθηκαν επί Όθωνα, διανεμήθηκαν 280.000 στρέμματα εθνικής γης. Κατά μία άλλη πηγή βεβαίως, μέχρι το 1870 είχαν διανεμηθεί 700.000 στρέμματα γης σε όλη τη τότε επικράτεια» Ενώ αυτά με τους μετριότερους υπολογισμούς, η έκταση των Εθνικών για τα καλλιεργούμενων κτήματα υπολογίζονταν 4 εκατομμύρια στρέμματα.[7]
Οι κατάλογοι Γεωργών που είναι επισυνημμένοι, διαβιβάσθηκαν στο Υπουργείο των οικονομικών, αφορά τα χωρία του τότε Δήμου Μακρακώμης, που είναι του εμέσου ενδιαφέροντός μας, ήτοι
« Αριθ.πρωτ.1181/967
Βαρυμπόπη την 3 Σεπτεμβρίου 1856
Επί της υπό αριθμό 8361/ Διαταγής σας
Περί Αποστολής του καταλόγου Γεωργών
Προς τον Κύριον Νομάρχην Φθιώτιδος
Ο Δήμαρχος Σπερχειάδος με το παρακάτω έγγραφο-διαβιβαστικό, διαβίβασε τους καταλόγους των γεωργών των τότε χωριών του Δήμου του. Ήτοι:
Αριθ.πρωτ.849/584
Την 25 Αυγούστου 1856 Αγά Προς την Βασιλικήν Νομαρχίαν Φθιώτιδος
Επί τη υπαριθ. 8361/ Διαταγής σας
Συντάξαντες με όση ηδυνηθημεν ακρίβειαν τον κατάλογον των κατά του Δήμου μας γεωργών, υποβάλλομεν αυτόν δια της παρούσης εις την Βασιλικήν Νομαρχίαν, κατά το πνεύμα της επιδηλουμένης διαταγής
Ευπειθέστατος
Ο Δήμαρχος Σπερχειάδος
Εις το αριστερό μέρος του διαβιβαστικού Η Νομαρχία Σημειώνει: «Να συνταχθή περιληπτικώς πίναξ περιέχων κατά το πνεύμα
- τον αριθμόν των Γεωργών.
- Πόσοι εξ αυτών είναι αλλοδαποί.
Περί των τελευταίων θέλει εξαχθή από τους από τους καταλόγους ονομαστική σημείωσης διά να την κρατήσουμε εις το Αρχείον»
[….]Για να δείτε τα ονόματα των Γεωργών των χωριών του Δήμου Σπερχειάδας, σε ψηφιακή pdf μορφή, πατήστε →Εδώ […..]