Πλατύστομο Αγορά Εθνικών κτημάτων

Πλατύστομο – Γιαννιτσού -Λαβανίτσα

Αγορα  Οθωμανικών κτημάτων από την  ελληνική  Κυβέρνηση  και διεκδικήσεις ιδιωτών

Μετά την επικράτηση της επανάστασης, τα κτήματα των περιοχών, τα  μέρη  τα οποία απελευθερώθηκαν από τα ελληνικά όπλα, “αι γαία” Εθνικοποιήθηκαν. Ενώ τα της αριστερής εδώθε του Σπερχειού ποταμού, αγοράσθηκαν από την τότε ελληνική Κυβέρνηση έναντι αδράς αμοιβής. Τα δε κτήματα του Ζητουνίου Λαμίας  ελευθερώθηκε αργότερα 1833, διότι κατά ην διαπραγμάτευση, κανείς δεν τα συμπεριέλαβε. [1]

Το Πλατύστομο, όπως και πολλά χωριά με την έλευση του Όθωνα, οι κάτοικοι των χωριών, έστελναν επιστολές προς τον ίδιο, προκειμένου να αγοράσουν από μόνοι τους τα κτήματά του του χωριού τους. Η απάντηση του Βασιλικού Οίκου που δόθηκε προς τους κατοίκους του Πλατύστομου είναι αρνητική, και την οποία και παραθέτουμε.. Ήτοι:

Όθων …

Επί τη αναφορά της ημετέρας επί των οικονομικών Γραμματείας της  επιτροπής χρονολογημένην τη 12 Μαϊου 1837  υπό αριθμό 9161 διατάσσομεν αυτήν να δώσει προς τους επιτρόπους του χωρίου Πλατυστόμου αρνητικήν απάντησιν επί της αιτήσεως των περί της ………υποθέσεως  ο Γρ…… και στο κάτω αριστερό μέρος του ιδίου Γ. Α. Κ -εγγράφου  σαν θέμα σημειώνει: Οι κάτοικοι Πλατυστόμου ζητούν να αγοράσουν το χωριό των.

Την ίδια τύχη είχαν και τα χωριά: Γδαρμένη Ράχη(σήμερα Γραμμένη), η Παλαιοβράχα,  η Μάκρυση, η Μακρακώμη  κ. ά.

Πηγή: Γ. Α. Κ.-Κεντρική Υπηρεσία Εθνικά Κτήματα Μιτκτής Εοοθ. Επιτροπής Φ. 73/45.]

Τα κτήματα  του Πλατύστομου παρουσίασαν μεγάλο ενδιαφέρον από τους υποψήφιους αγοραστές και τις πωλήσεις

Έγγραφα, όπως αυτό[2]  της Μικτής Ελληνοοθωμανικής Επιτροπής των Οθωμανικών κτημάτων, αχρονολόγητο και ανυπόγραφο, το οποίο αποτελείται από 3 σελίδες, μάλλον πρέπει να είναι ένα απογραφικό σημείωμα κάποιου καταμετρητή, γνώστη της περιοχής  που ορίσθηκε από τον οικονομικό έφορο της  Φθιώτιδας. Την εποχή αυτή, οικονομικός έφορος,  ήταν ο Δημάκης Ιερομνήμων, για την καταγραφή τουρκικών ιδιοκτησιών.

Μελετώντας κανείς  προσεκτικά αυτό το έγγραφο μας οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι τα όρια των  τουρκικών κτημάτων δεν ήταν απαραίτητο να συμπίπτουν  με τα σημερινά όρια ή με τα μετέπειτα του κάθε χωριού. Αυτά ήταν εκτάσεις που δόθηκαν στους Tούρκους αξιωματούχους κατακτητές, από τη Υψηλή Πόρτα, και περιελάμβαναν κτήματα, λιβάδια,  βοσκοτόπια, μύλους. Οι δε μετρήσεις των εκτάσεων κατά την περίοδο εκείνη γίνονταν με το μάτι και περιλάμβαναν στην περιγραφή τους σαν όρια, διάφορα δάση, λόφους, τοπωνύμια, κορυφογραμμές

Η πρώτη σελίδα του παρακάτω εγγράφου, είναι περιληπτική  και για  το Πλατύσομο ανφέρει:

1)Πλατύστομο  Στρέμματα 19.872 και 756 τ.π εξ ων 340 ποτιστικά., Γλαβανίτζα από στρέμματα 4750 –δάσος από άγρια δέντρα χωρητικότητας ζώων  μικρών 9000 και 200 χοντρά, εις την θέσιν Γκορτσόραχην πλήθως γκορτσιάς – Νερόμυλον  ύδωρ εκ της Γλαβανίτζης το ήμισυ θερμό ποτίζει χωράφια 100 στρ.  Κατά  μεσημβρίαν με τείχη παλαιάς πόλεως Μακράς Κώμης. 

[2)Γραμμένη Ράχη  εμβαδόν στρέμματα 9747  εμπεριέχει μικρά δάση και (    (          ) οικοδμές προς την αριστερή όχθη του Σπερχειού….]. Στη συνέχεια η δεύτερη σελίδα είναι κάπως ααναλυτικότερη και περιγράφει τα όρια του κτήματος, χωρίς να παραγνωρίζει ότι από ένα σημείο και μετά, αρχίζουν τα όρια, άλλου χωριού ήτοι. Τα όρια των διαχριζόντων τριών χωριών  του Πλατύστομου του Αρχανιού  και το Γιαννιτσώτικο. Και συνεχίζει: Πλατύστομο με εμβαδόν 19,856 στρέμματα και 758 τ. π και τα αναφέρει σαν καλής ποιότητας. Περιλαμβάνει στην  περιγραφή το δάσος στο παλιοχώρι της Γλαβανίτσας περίπου 4750 στρέμματα γης, μη  συμπεριλαμβανομένων εις την παραπάνω ποσότητα. δηλώνει ότι, το παλιοχώρι έχει ύδωρ ικανό εις θέσιν υψηλή και ότι τα λιβάδια της έχουν χωρητικότητα  για 7000 πρόβατα, 2000 αίγες και 200 χοντρά. Αναφέρεται ξανά στην  Γκορτσόραχη εις την οποία όπως λέγει υπάρχει πλήθος   αγριοαχλαδιάς μεγάλων και μικρών, η γή επιδεκτική αμπελώνων και σε διάφορα μέρη ελαιώνων έχει Νερόμυλον -το ήμισυ του ύδατος του νερομύλου είναι θερμό-  η πηγή του εις θέσιν λουτρόν: Το χωρίον  κείται προς Μεσημβρίαν μεταξύ του παληοχωρίου Βαρυμπόπη  που είναι τα ερείπια παλαιάς πόλεως Μακρακώμης της οποίας η ακρόπολης αποτελεί το διαχώριζον των δύο χωρίων σύνορον- το ήμισυ της ακροπόλεως κείται προς  το σύνορον της Βαρυμπόπης, το δε ήμισυ της πόλης εις το Πλατύσστομο. Αρχίζει από την κορυφή της Ακροπόλεως  Μακρας Κώμης μέχρι των θέσεων, Ρουματάκι και Γούρναι- εκείθεν καταλήγει εις την θέσιν Πλάτανον μεταξύ Μάκρυσης και Πλατύστομου, και εκείθεν εις το Κεραμαργιού Αρχανιού- (        ) μεταξύ αυτού ορίων των διαχωριζόντων τα όρια του Αρχανιού, Πλατύστομου μέχρι των θέσεων Μπολή, Καρούτο –  όπου συγκεντρώνονται τρία σύνορα- Πλατυστόμου Αρχανι και  Γιαννιτζιώτικο – εκείθεν προς δεξιά κατ’ άρκτον μένει το σύνορο Γιαννιτζιώτικο, (;;;;;) Πλατυστόμου διακρίνεις εις το μέσον του προς Γιαννιτζού δρόμον και προχωρείς εις το ρέμα του παπά λεγόμενον , εκείθεν  προς το παληοχώρι Τοπόλου, εκείθεν δια ετέρου  ρέματος έως το Κέχρινο λιθάρι- εκείθεν προς δυσμάς εις το ρέμα λόγγους και εκείθεν μέχρι τον Αϊλιά- εκείθεν προς την Γιαννιτζού δρόμον της ράχης προχωράς μέχρι των λιβαδιών της Γλαβανίτζης και εκείθεν αφήνοντας προς  Μεσημβρίαν το χωρίον Τσιούκα προχωράς εις του Παπά το κοτρώνι……….

Ένα άλλο έγγραφο[3] της ιδίας παραπάνω επιτροπής  σε ένα συμβόλαιο πώλησης περιλαμβάνει πέραν των κτημάτων του Πλατύστομου και τα κτήματα της Λαβανίτσας. Το συμβόλαιο αυτό είναι πώλησης του λιβαδιού  ή ζυγοστάσιο ή Κιοσλά του Πλατύστομου με υπάρχοντα μύλο, το  οποίο αγόρασε η Ελληνική Κυβέρνηση στις 12/Οκτωβρίου 1833. Ήτοι:.

Ο υποφαινόμενος  Νουμέν Αγά Αχμέτ ξαδέ επίτροπος της Γυναικός μου θυγατέρα του αμπτουλάχου και πρώην σύζυγο του Ισμαήλ Αγά Καρπενεσλή δυνάμει του εις χείρας μου Χοτζετίου εν τω Ειρηνοδίκείω  Λαμίας επί τη μαρτυρία των αγάδων Πατρατζικίω, Τουρχάν Αγά, Νουσταφά Τζιράνογλου, Μεχμέτ Μουσταφά, Αλή  Μπιγοπούλου και Μουρατόπουλου, δηλοποιώ ότι επώλησα  εν Ναυπλίω προγεγονίαν συμφωνίαν μου δια του παρόντος μου πωλητηρίου προς την Ελληνικήν Κυβέρνησιν αντιπροσωπεύοντας την αγοράν  ταύτην του  κ. Ιωάννου Μίσιου απεσταλμένον από μέρος της Κυβερνήσεως δια την αγοράν αυτήν του εις το χωρίον Πλατυστόμου κείμενον μύλον της επιτροπευομένης μου συζύγου δια δραχμάς 648. Προς δε παρεχώρησα κατά την ανωτέρω σημειωθείσαν συμφωνίαν  τον  εις τοποθεσίας Αχούρια, Γλαβανιτζα, και Κιοσλά εντός των ορίων του χωρίου Πλατυστόμου κείμενον Κιοσλάν (λειβάδιον) αυτού δια δραχμάς τρείς χικιλαδες και πεντακοσίας αρ. 3.500.  Τον ανωτέρω λόγω μύλον, ομού  και όλο το Κιοσλάν τους οποίους έχω αγορασμένους παρά την πρώην σύζυγο αυτής Ισμαήλ Καρπενεσλή κατά τα εις χείρας μου έγγραφα επώλησα και παρεχώρησα την σήμερον εις την Ελληνικήν Κυβέρνησιν εις τελείαν και αμετάτρεπτον πώλησιν και παρεχώρησιν, ελεύθερα παντός χρέους, υποθήκης και πάσης καταζητήσεως δια την ανωτέρω υλικήν ποσότητα των τεσσάρων χιλιάδων εκατόν τεσσαράκοντα οκτώ δραχμάς τας οποίας και έλαβον σώας, και ανελλειπώς.  Όθεν εις το εξής η Ελληνική  Κυβέρνησις μένει κύρια αυτών των κτημάτων ακαταζήτητος ως αποξενουθείσης της παρ’ εμού επιτροπευομένης συζύγου μου Κιουντιδέ από πάσην κυριότητα κατοχή από αυτά αφ’ ως έδοσα το παρόν πωλητήριον παρέδωσα και τα παλαιά σπίτια διαλαμβανόμενα των οποίων είχεν η ειρημένη Κιουντιδέ (Πεπεντιδε) ιδικτησίαν επί του μύλου και κατοχήν επί του λιβαδίου Πλατύστομου. 

    Έν Λαμία 29 Μαρτίου 1834

  Υπάρχουν υπογραφές του πωλητού, των παρόντων μαρτύρων και σφραγίδα του Ειρηνοδικείου και  επικύρωση των υπογραφών από τον  ειρηνοδίκη για την παραπάνω ομολογία με ημερομηνία, Λαμία 29 Μαρτίου 1834

Το έγγραφο είναι θεωρημένο στις 30 Μαρτίου 1834, από τον έπαρχο και αντιπροσώπους του Νομάρχου Φθιώτιδος και Λοκρίδος  δυνάμει του 730/602  εγγράφου του.  

                                Χρ.Περραιβός 

Με την ιδία παραπάνω  ημερομηνία και από τον ίδιο φάκελο 70 των «Γ.Α. Κ Εθνικά Κτήματα της Μικτής Επιτοπής» έχουμε την ομολογία των Οθωμανών του Πατρατζικίου  για την εγκυρώτητα του παραπάνω συμβολαίου, αλλά και ότι ο Νουμέν αγάς εκπροσωπεί τη γυναίκα του.ήτοι:

Αντίγραφον  gak 52 

Την 29^ην Μαρτίου 1834 παρασταθέντων ενώπιον του ειρηνδικείου τούτου οι εκ Πατρατζικίου Οθωμανοί αγάδες, ο Τουρχάν αγάς Μεχμέτ αγά ζαδές, ο Μουσταφά αγάς τζιρκόπουλος, ο Μεχμέτ αγάς αλή Μπεγόπουλος, ο Μουσταφά αγάς αλή Μπεγόπούλος, και ο Απδίκος Μυρετόπουλος, ομολόγησαν ότι ο μετ’ αυτών παρασταθείς ενώπιον του ειρηνοδικείου, Νουμέν αγάς εχμέτ αγά ζαδές είναι επίτροπος της γυναικός του Πεπεντιδέ, θυγατρός του Απτουλάχ, ο πρώην συζυγός του  Ισμαήλ αγά Κερπενισλή, και έχουσα πληρξουσιότητα εις ( δυσανάγνωστη λέξη)  εις το χωρίον Πλατύστομο ερειπομένον μύλον και Κισλάν αυτού  (3 δυσανλαγνωστες λέξεις) ενεχείρισεν εις τον άνδρα της Νουμέν άγά και παραχώρησεν τα ειρρημένα κτήματα ως καθολικός επίτροπος της,  εφ’ ώ και το υπογράφομεν.

Εν Λαμία τη 29 Μαρτίου 1834:

Τουρχάν αγά Μεχμέτ αγά.                   Απδίκος μυριτόπουλος

Μουσταφά αγάς,

Μεχμέτ αγάς Αλή Μπεγόπουλος.      Μουσταφά αγάς αλή Μπεγόπουλος.

31:131 Το ειρηνοδικείον Λαμίας

επικυροί το γνήσιον των ανωτέρω πέντε υπογραφών εις την ομολογίαν των.

Εν Λαμία τη 29 Μαρτίου1834

                               ο Ειρηνοδίκης

                             Νικολάου Σάββας

Τα παραπάνω αποστέλλονται προς

ελ. την 7^ην Απριλίου 1834

Αριθ.726

  Προς τας επί του Βασιλικού Οίκου και των εξωτερικών και επί των οικονομικών Βασιλικάς γραμματείας της επικρατείας

Προς των επί των οικονομικών

Γραμ. της επικρατείας διά να

διατάξη την οφειλουμένην πληρωμήν

Ναύπλιον 10^ην Απριλίου 1834

Μαυροκορδάτος

                Στάλθηκε εσώκλειστον το πωλητήριον του Νουμέν αγά δια τον μύλον και λειβάδιον Πλατυστόμου, ( μια δυσανάγνωστη λέξη ) εις διπλούν, και θεορημένον παρά του ενταύθα Επάρχου Φθιώτιδος, αντιπροσώπούντες τον Νομάρχην Φωκίδος και Λοκρίδος  κατά το προς αυτόν εσχάτως σταλέν έγγραφον της Νομαρχίας ταύτης.

                Συναποστέλλεται προσέτι και αντίγραφον του εγγράφου δι’ ου  ο Νουμέν αγάς αποδεικνύεται επίτροπος της γυναικός του εις αυτήν την πώλησιν. Τα δε Τουρκικά έγγραφα τα διαλαμβάνοντα την ( μια δυσανάγνωστη λέξη)  αυτή είχε κυριότητα επί των ανωτέρω ειρημένων κτημάτων τα εκράτησεν δια να μην παραπέσουν και θέλει τα εγχειρίση εις την επί των οικονομικών της επικρατείας μας.

                Τα δύο κτήματα αυτά είχον προσημειωθή διά 14.000 γρόσια ισον 4148 δραχ. προς 3 γρόσια και 15 παράδες η δραχμή, εξ αυτών έλαβε μέχρι τούδε ο Νουμέν αγάς 1367 δραχμές μένει όθεν να λάβη δρ: 2781, εξ αυτών θέλει κρατήση  η επί των οικονομικών Γραμματεία 100 δρ: διά να αποδοθή εις έναν τον εκεί δανειστή το Νουμέν αγά, και θέλω σημειωθή κατόπιν, τα δε λοιπάς 2681: παρακαλώ να διατάξη  και ( δυσανάγνωστη λέξη ) κατά την συμφωνίαν, διά να μοι επιστραφή το (δυσανάγνωστη λέξη) εις αυτόν εγχείρισα ιδιαίτερον αποδεικτικόν μου.

Εν Λαμία 30 Μαρτίου 1834                     Ο ευπειθέστατος

                                                                   Ιωάν. Μίσιος

Στις 19 Απριλίου 1834 με το υπό αριθμό 868 έγγραφο, η επί των εξωτερικών Γραμματεία  κάνει τις παρακάτω παρατηρήσεις:

Επιστρέφεται εις την επί του Βασιλικού Οίκου επί των εξωτερικών Γραμματεία της επικαραρείας με τας εξής παρατηρήσεις.

1  Ότι το εσώκλειστον πωλητήριον δια τον μύλον και το λειβάδιον      Πλατυστόμου, δεν διαλαμβάνει το ποσόν ως έγγιστα εις στρέμματα.

2  Ότι αντί να σημειωθή έις αυτό ότι η πώληση έγινε ενταύθα τον 8βριον     1833, εσημειώθη κατά λάθος ότι έγινε τον 8βριον 1832, και είναι     ενάγκην να γίνη άλλ  αντί να (  δυσανάγνωστη λέξη ) τας διορθώσεις πρωτοτύπων εγγράφων.

3  Ότι δεν δυνάμεθα να κάμωμεν την πληρωμήν, εάν πρώτον δεν υποβληθή     εις την επίκρισιν της Α. Μ. το πωλητήριον,κατά το υπό αριθμόν 4 του     από 30  7βρίου/12 8βρίου Βασιλικού Διατάγματος υπ’ αριθ. 7503.

4  Ότι επειδή τινές των πωλητών Οθωμανών χρεωστούν εις διαφόρους     ενταύθα, οίτινες αναφέρθησαν εις ημάς διά να πληρωθώσι, είναι ανάγκη     να προσκληθή ο Κύριος Μίσιος διά να λάβη και μας διευθύνει σημείωσιν     παρ’ εκάστου πωλητού οθωμανού, των όσων αναγνωρίζουν χρεών των,      ως πληροφορίαν μας.

5  Ότι κατά τας οποίας εδώσαμεν οδηγίας εις τον κ. Μίσιον, νομίζομεν ότι     πρέπει να παρατηρήσωμεν ότι από την τιμήν της ανωτέρω πωλήσεως     δέκα τοις εκατόν διά το δικαίωμα του ( ρέσμι-τοπού;;;)

                              Ναύπλειον 19 Απριλίου 11834

                                  Ο γραμματεύς

                                 Ν. Γ. Θεοχάρης

Για τα παραπάνω αγορασθέντα κτήματα από την Κυβέρνηση, ο τότε Οικονομικός έφορος Φθιώτιδος Δημάκης Ιερομνήμων, πήρε διαταγή κατά το 1834 από την επί των οικονομικών Γραμματεία της επικράτειας να κάνει την καταμέτρηση αυτών.

Στις 8 Ιουνίου 1843 με επιστολή του προς αυτήν ζητάει τα έξοδα της καταμέτρησης τα οποία ανέρχονται σε 275 δραχμές. Αριθμός εγγράφου 2328 και 3769  Φ, 72 Γ.Α.Κ και η απάντηση της Γραμματείας έχει ως εξής:

                      ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

    Επί  τη υπ’ αριθ. 3769 , 2328 αναφορά της ημετέρας επί των Οικονομικών Γραμματείας και δια του εν αυτή λόγους ευαρεστούμεθα να διατάξωμεν να πληρωθώσιν εις τον κατά την Φθιώτιδα κατά το 1834 Βασιλ. έφορον Δ. Ιερομνήμωνα δραχμάς τριακόσιαι πντήκοντα/ αριθ.350 δι’ αγώγια και έξοδα γενόμενα εις την καταμέτρησιν την υπό της ρηθείσης Γραμματείας διαταχθείσαν των παρά της Κυβερνήσεως εις την Φθιώτιδα αγορασθέντων χωρίων Πλατυστόμου και Γδαρμένης Ράχης.

    Η Ημετέρα επί των Οικονομικών Γραμματεία να ενεργήση το παρόν Διάταγμα.

    Εν Αθήναις τη 26 Φεβρουαρόυ /10 Μαρτίου 1843

                                           Ο Γραμματεύς

Περί πληρωμής δρ 350

εις έφορον Φθιώτιδος 1834

δι’ έξοδα και λοιπά

Στη συνέχεια παρουσιάσθηκαν  διεκδικητές και δανειστές των ανωτέρω που απαιτούσαν να πάρουν τα ίδια κτήματα με τον υπάρχοντα  μύλο.

Ένας τέτοιος ήταν  ο ηγούμενος της μονής Αγάθωνος (Γρήγόριος Ιωάννου), ο οποίος για το λιβάδι του Πλατύστομου μαζί με τον μύλο παρουσίασε ταπίο μεταφρασμένο που βεβαίωνε ότι η Ιερά Μονή, το αγόρασε από την χήρα Χανούμ γυναίκα του Νουμέν Αγά, μεχρούμ Ισμαϊλαδα τα οποία είχε στην κατοχή της από κληρονομιά  και τα πούλησε στον ηγούμενο αντί 8000 γρόσια. Πηγή: Γ. Α. Κ- Κεντρική Υπηρεσία Μ.Εοθ. Επιτροπή αριθ. Εγγράφου Φ. 72/32 στις 23/Οκτωβρίου 1833.

Ο Ηγούμενος όμως δεν το βάζει κάτω. Με το Γ.Α.Κ 33  του ιδίου φακέλου την 20 Ιουνίου 1842, απευθύνει επιστολή στο Δήμαρχο Υπάτης και τον παρακαλεί να μεσολαβήσει για να αποκατασταθεί η αδικία ή η Κυβέρνηση να δώσει άλλο κτήμα εντός της Φθιώτιδας της ιδίας αξίας.

Για το παραπάνω ζήτημα, ο Βασιλικός επί των Οικονομικών επίτροπος της Φθιώτιδας με επιστολή του (Γ.Α.Κ 31 φ 72) στις 5 Φεβρουαρίου 1842 προς την επί των Οικονομικών Γραμματεία της Επικράτειας, γράφει:

Περί ενός Λειβαδίου και ερειπίου Μύλου εις Πλατύστομον αιτουμένων παρά της Μονής Αγάθωνος.

 Όλα τα εντός του χωρίου Πλατύστομου της Φθιώτιδας κτήματα, τα έχει η Κυβέρνηση αγορασμένα κατά το έτος 1833 από τους ιδιοκτήτες αυτών Οθωμανούς και όθεν  θεωρούνται εισέτι αδιαφιλονίκητος περιουσία του Δημοσίου.

Ο Ηγούμενος όμως της ενταύθα διατηρούμενης Μονής Αγάθωνης μας επαρουσίασε κατ’ αυτάς δια του Δημάρχου Υπάτης έν έγγραφο δι’ ου ζητά να του παραχωρηθεί λόγω προτιμήσεως, το λιβάδιον και ενός ερειπίου Νερομύλου  και τα εντός αυτού ως αγορασθέντα παρ’ αυτού κατά το έτος 1832 εκ του λουμεναγά πληρεξουσίου της γυναικός του Ισμαϊλαγα’

Επειδή δε το έγγραφο τούτο είναι ως φύση απαράδεκτον δεν δύναται να ληφθεί υπόψιν, και δυνάμεθα να του δώσουμε και ημείς οίκοθεν την ανήκουσαν απάντησιν, μόλαταυτα δια να εκπληρώσουμε καλώς την αίσθησιν του Ηγουμένου το διευθύνομε εγκλείστως προς την Βασιλική. Γραμματεία συνοδευόμενον και με από τον Δήμαρχον αναφοράν του. ……

                                                            Ευπειθέστατος

                                              Ο Βασ. Επίτροπος Φθιώτιδας

                                                      Χ. Μαϊσος

Το ίδιο έγγραφο στις 24 Φεβρουαρίου1842 επιστρέφεται από την Γενική Γραμματεία με την παρατήρηση. Διευθύνεται προς την επί των  Οθωμανικών κτημάτων επιτροπή για να λάβει υπό σημείωσιν των ενδιαλαμβανομένων υποθέσεων και ο έφορος να δώσει αρνητική απάντηση στον ηγούμενο και να μας επιστραφεί η παρούσα.

             Υπογραφή Γ. Λιδωρίκης Διοικητής

Ο αποθανόν Ισμαήλ Αγάς Καρπενεσλής όμως, πριν τον θάνατό του φαίνεται πως δανείσθηκε χρήματα από κάποιον Καρατσόλη κάτοικο Λιβαδειάς, ο οποίος παρουσιασθείς στο δικαστήριο του Ναυπλίου με μια γραπτή   ομολογία  του αποθανόντος περί του δανεισμού του, εξ 1800 διστήλων ή 19 γρόσια.  Ο Καρατσόλης κέρδισε τη δίκη στο Δικαστήριο Ναυπλίου* , διότι η ομολογία που κρατούσε στα χέρια του  θεωρήθηκε  νόμιμος από το δικαστήριο και ανάγκασε τον Αλαϊμπεη γαμβρό του Ισμαήλ Αγά Καρπενεσλή να εξασφαλίσει το χρέος προς τον δανειστή του αποθανόντος πεθερού του.

Η τρισέλιδη και πυκνογραμμένη αναφορά του Σινέλ Αλάϊμπεη γαμβρού του Ισμαήλ Αγά, προς το δικαστήριο του Ναυπλίου που εξυμνούσε τα προτερήματα, τα πλούτη και οικονομική του επιφάνεια για τον αποθανόντα πεθερό του, δεν έπεισε το δικαστήριο και όλα όσα αναφέρονταν σε αυτό και το δικαστήριο δεν τα έλαβε υπόψη του. (Γ.Α.Κ 56 φ 70 της Μικτής Ελληνοοθωμανικής Επιτροπής.Οθωμανικών Κτημάτων)

Το Γ.Α.Κ 4 του φ 70 της ίδιας παραπάνω επιτροπής είναι απόφαση του Δικαστηρίου Ναυπλίου για την παραπάνω υπόθεση

Παραθέτουμε πιο κάτω φωτοτυπία με την απόφαση του Δικαστηρίου Ναυπλίου για την παραπάνω αναφερόμενη  δικαστική διένεξη , με αριθμό 219/ 4/8/12/1633, από τον ίδιο παραπάνω φάκελο

Παραθέτουμε τον πίνακα από 31 χωριά της επαρχίας Ζητουνίου και Ν. Πατρών-Πατρατζικίου,  τόσον της αριστερής όσον και της δεξιάς όχθης του Σπερχειού.

Ο πίνακας αυτός υπάρχει στα Γ. Α. Κ   “Εθνικά Κτήματα με  αριθ. 059 του φακέλου 78,79 της ιδίας πάντα Μικτής ελληνοοθωμανικής Επιτροπής.

α) Η Επικεφαλίδα:

Σημείωση των Οθωμανικών χωρίων τα οποία διατελούν υπό την Ελληνικήν Κυβέρνησιν καταλογίζονται ως Εθνικά.

* Σοφού: Φθιώτιδος προεπαναστατικός  διαλυμένος οικιμσός μετξύ Μακρακώμης και Τσούκας, Αναφέρεται στην πρόθεση της Ρεντίνας. Ο Πουκεβίλ  το τοποθετεί στα πολιτοχώρια με 15 σπίτια.του κτηματολογίου του Πατρατζικ.Το διεκδίκησε ο Αν Τσούκαλας  δική μας η παρατήρηση

**Νέλη: Προεπαναστατικός διαλυμένος οικισμός στη περιοχή της Μακρακώμης, εκτιμάτε ότι είναι μεταξύ Μακρακώμης και Βίτωλης αριστερα τοης Εθνικού δρομου Μακρ. Καρπενησίου Υπάρχει συμβόλαιο αγοραπωλησίας 10400/1859 του συμβολ. Αλ. Χατζήσκου,

Παρατήρηση: Στις άλλες στήλες του πίνακα για κάποια από από τα χωριά υπάρχουν οι εξής σημειώσεις.

2. Νευρόπολις:Ακατοίκητο απ΄αρχής της επανάστασης.
3. Ομυαλός:Ακατοίκητο ,αλλά καλλιεργείται από κατοίκους Γαρδικακίου

13.Κωσταλέξη: Ακατοίκητο

16. Αϊσώστη:Ακατοίκητο, και καλλιεργείται από τους κατοίκους Μπρούφλιανης.

19.Λευκάδα: Διαφιλονικείται όμως πουλήθηκε (εις τον Γραμ. Του πιουταχή;; δυσαγνωστο)

20. Κουκιά: Διαφιλονικούμενο. Επωληθη εις Κ[4].Μ .Κοντογιάννη
21. Σοφού:Ακατοίκητο. Καλλιεργείται από του κατοίκους της Τζούκας.

25.Αχούρια:Καλλιεργείται από τους κατοίκους του Πλατύστμου

26. Τοπόλ: [5]Καλλιεργείται από τους κατοίκους της Γιαννιτζούς

27 Γλαβανίτσα: Ομοίως με άνω.

31.Παλιούρι:Ακατοίκη, καλλιεργείται από τους κατοίκους της Καρυάς

                                                             Ο Έφορος Φθιώτιδας

                                                                     Υπογραφή.

Στις 2 Δεκεμβρίου 1836, ο Αναγνώστης Κολοκυθάς, κάτοικος Πλατύστομου, στέλνει  επιστολή προς τον Βασιλικό Επίτροπο Φθιώτιδος, και του εκφράζει  τα παράπονα του για την αύξηση της τιμής  πώλησης του «ερειπίου μύλου» του χωριού, με τον νόμο  πώλησης «περί των φθαρτών κτημάτων».   Ο ίδιος αναφέρει δε ότι  κατέχει  το μύλο με το νόμο  περί προικοδοτήσεως και σε  μικρότερη τιμή. Καταλήγοντας, πως  με τέτοια τιμή, ο ίδιος  καταδικάζεται σε δυστυχία και αδυνατεί να είναι αγοραστής του μύλου. Πηγή: Γ.Α.Κ.Φ. 3098 «Εθνικά Κτήματα»

Στις 6 Ιουνίου 1856, σύμφωνα με το  έγγραφο Αριθ. πρωτ.26434 του φακέλου 977 «Εθνικά Κτήματα», φαίνεται πως προέκυψαν κάποια παράπονα των κατοίκων στο Πλατύστομοτο.

Το Υπουργείο των οικονομικών δινει απάντηση στον έφορο Φθίωτιδος, ήτοι:

Βασίλειον της Ελλάδος

Επί τη αναφορά του εφόρου Φθιώτιδος[6]

από 31 Μαίου  1856 αριθ.1567

Περί  των παραπόνων μεταξύ των κατοίκων Πλατυστόμου.

Παραπέμπεται προς τον Νομάρχην Φθιώτιδος μετά της επισυνημμένης αναφοράς προσκαλούμενον να λάβη πρόνοιαν περί της εξομαλύνσεως της προκειμένης αναφοράς και αναφέρει προς το Υπουργείον με την επιστροφήν της παρούσης.

           Ο Υπουργός

              Υπογρφή

Από το ίδιο παραπάνω φάκελο, στις 22 Μαϊου 1856, το με αριθμό 20773 έγγραφο που αφορά τον εκ Γιαννιτσούς καταγόμενο Απόστολο Μπίκο φαίνεται, είχε ζητήσει άδεια από το Υπουργείο να αρδεύσει τα χωράφια του. Το Υπουργείο με το ίδιο έγγραφο, ζητά από το Οικονομικό έφορο Φθιώτιδος να εξετάσει το αίτημα του και να το πληροφορήσει με την επιστροφή  του εγγράφου. Στο πιο κάτω κεφάλαιο «καταπατήσεις» θα μας δοθεί η ευκαιρία να διαβάσουμε και για άλλους τρεις κατοίκους του Πλατύστομου για τον αγώνα τους να δικαιωθούν

Για την μετάφραση-αντιγραφή των παραπάνω ψηφιακών εγγράφων

 Θωμάς Ζέρβας

[1]     Περισσότερες πληροφορίες στην Επιστολή Δ. Α. Μωραΐτου

[2]     Γ.Α.Κ-Κεντρική Υπηρεσία Μικτής ελληνοοθωμανικής Υπηρεσίας Εθνικά Κτήματα Φ. 72/58 και58α ]

[3]     Γ.Α.Κ-Κεντρική Υπηρεσία Μικτής ελληνοοθωμανικής Υπηρεσίας Εθνικά Κτήματα Φ. 70/3 ]

[4]     το Κ : Κύριο

[5]     Με  βάσει όμως το παραπάνω  Γ.Α.Κ 059 αλλά και το Γ.Α.Κ 58 και 58^α ,το Τοπόλ  ή Τοπόλου τοποθετείται στο μέσον του δρόμου προς Π. Γιαννιτσού από το Πλατύστομου ήτοι κοντά στο σημερινό χωριό στο «Τοπωνύμιο Τοπόλ και Τοπολιόρεμα». Σε ένα άλλο πίνακα το Τοπόλ το  αναφέρει ότι τοκτήμα είναι Εθνικό και καλλιεργείται από τους Γιαννιτσώτες,  όπως και για την Λαβανίτσα, δεν αφήνει περιθώρια αμφισβητήσεων.

Το 2006 ο Γ> Δημητρίου έγραψε: «Τοπόλου Φθιώτιδας: Διαλυμένος οικισμός μεταξύ Πλατυστόμου και Γιαννιτσούς. Αναφέρεται στην πρόθεση της Μονής Ρεντίνας μαζί με τους οικισμούς Θέρμα, Γλαβανίτζα και Λιτόσελο. Αρχειακά σε συμβολαιογραφικές πράξεις ή δικαστικές αποφάσεις πριν το 1900 δεν έχει εντοπισθεί.

[6]     Δεν βρέθηκε η αναφορά με αριθμό 1567/1856